Trong nền văn hóa phong phú của Việt Nam, “mẹt tre” không chỉ là một vật dụng quen thuộc mà còn là biểu tượng của truyền thống và bản sắc dân tộc. Nguồn gốc của mẹt tre gắn liền với lịch sử lâu đời, phản ánh sự tinh tế trong đời sống sinh hoạt của người Việt qua bao thế hệ. Mẹt tre không chỉ mang giá trị sử dụng thiết thực mà còn chứa đựng giá trị văn hóa, tinh thần sâu sắc, là cầu nối giữa quá khứ và hiện tại.
Đặc Điểm Của Mẹt Tre
Mẹt tre được làm từ tre, luồng – nguồn nguyên liệu tự nhiên, bền vững và thân thiện với môi trường. Qua bàn tay khéo léo của những người thợ thủ công, những nan tre được đan xen, kết nối với nhau tạo thành những chiếc mẹt tre với nhiều kích thước, hình dạng khác nhau.
Mẹt tre phổ biến nhất là hình tròn, với đường kính dao động từ 20cm đến 90cm.. Màu sắc vàng tự nhiên hoặc được sơn màu trang trí, cùng hoa văn đan lát từ đơn giản đến cầu kỳ, mẹt tre thể hiện sự tinh xảo, mỹ thuật độc đáo.
Màu sắc tự nhiên của tre là vàng nâu, tạo nên vẻ đẹp mộc mạc, giản dị cho mẹt tre. Một số mẹt tre còn được sơn màu hoặc trang trí hoa văn để tăng thêm tính thẩm mỹ.
Ưu Điểm Của Mẹt Tre
Mẹt tre, với vẻ đẹp tự nhiên và bền vững, mang trong mình nhiều ưu điểm nổi bật, làm cho nó trở thành một lựa chọn phổ biến trong đời sống hàng ngày cũng như trong trang trí. Dưới đây là một số ưu điểm nổi bật của mẹt tre:
Thân thiện với môi trường
- Tái sinh và phân hủy: Tre là một nguồn nguyên liệu có khả năng tái tạo nhanh chóng và có thể phân hủy sinh học, giảm thiểu tác động tiêu cực đến môi trường.
- Giảm carbon: Việc sử dụng tre trong sản xuất giúp giảm lượng khí CO2 trong khí quyển, do tre hấp thụ carbon dioxide và sản xuất ra oxy nhiều hơn trong quá trình photosynthesis.
Độ Bền Cao
Chịu lực tốt: Mẹt tre có khả năng chịu lực và chống va đập tốt nhờ cấu trúc tự nhiên của tre. Đặc biệt sản phẩm tại Asay Food xử lý để chống lại mối mọt và nấm mốc, làm tăng độ bền của sản phẩm.
Dễ Dàng Vệ Sinh và Bảo Quản
Vệ sinh dễ dàng: Mẹt tre có thể được làm sạch một cách dễ dàng với nước và xà phòng nhẹ. Bảo quản thuận tiện: Không yêu cầu điều kiện bảo quản đặc biệt, có thể chịu được điều kiện môi trường khác nhau mà không bị hỏng.
Công Dụng Đa Dạng
Mẹt tre có nhiều công dụng trong đời sống: từ việc đựng trái cây, hoa quả, thức ăn đến việc sử dụng làm mâm cơm, mâm cỗ trong các dịp lễ Tết, cúng bái. Không chỉ thế, mẹt tre còn được dùng để trang trí nhà cửa, tạo điểm nhấn mộc mạc, gần gũi, hay làm quà tặng ý nghĩa, thể hiện sự trân trọng văn hóa truyền thống.
Quy Trình Sản Xuất
Để có được một mẹt tre ưng ý thì cần phải trải qua rất nhiều những công đoạn bạn có thể tham khảo quy sản xuất mẹt tre của Asay Food dưới đây.
Bước 1 chọn nguyên liệu
- Tre: Chọn tre già vừa phải, không quá già cũng không quá non, có độ dai và độ cứng cao, thân thẳng. Loại tre thường dùng làm mẹt là tre gai, tre lồ.
- Dụng cụ: Dao, rìu, búa, kìm, đan lát,…
Bước 2 Sơ chế nguyên liệu
- Cắt tre: Cắt tre thành từng đoạn phù hợp với kích thước mong muốn của mẹt.
- Phơi tre: Phơi tre dưới nắng cho đến khi khô hẳn.
- Vót tre: Vót bỏ lớp vỏ tre bên ngoài, chỉ lấy phần lõi tre.
- Chẻ nan tre: Dùng dao chẻ tre thành từng nan mỏng có độ dày đều nhau.
Bước 3 Xử lý nguyên liệu:
- Hun khói: Hun tre bằng rơm hoặc lá tre để tạo màu nâu đẹp mắt và tăng độ bền cho sản phẩm.
- Uốn cong: Uốn cong nan tre theo hình dạng mong muốn của mẹt.
- Phơi khô: Phơi khô nan tre đã uốn cong.
Bước 4 Đan mẹt
- Đan vành: Đan nan tre thành vành mẹt, đảm bảo độ dày và độ chắc chắn.
- Đan thân: Đan nan tre theo chiều dọc để tạo thành thân mẹt, đan xen kẽ các nan để tạo hoa văn.
- Hoàn thiện: Cắt tỉa các nan thừa, chỉnh sửa lại cho mẹt được đẹp mắt và chắc chắn.
Bước 5 Hoàn thiện sản phẩm:
- Bôi dầu bóng: Bôi một lớp dầu bóng lên mẹt để tăng độ bền và thẩm mỹ.
- Phơi khô: Phơi khô mẹt dưới ánh nắng mặt trời.
Lưu ý:
- Quy trình sản xuất mẹt tre đòi hỏi sự tỉ mỉ, cẩn thận và khéo tay.
- Mẹt tre có thể được trang trí thêm hoa văn bằng cách nhuộm màu nan tre hoặc đan xen kẽ các màu nan khác nhau.
- Mẹt tre là sản phẩm thủ công truyền thống, mang giá trị văn hóa và lịch sử lâu đời của Việt Nam.
- Ngoài quy trình sản xuất truyền thống trên, hiện nay cũng có một số cơ sở sản xuất mẹt tre bằng máy móc hiện đại. Tuy nhiên, mẹt tre sản xuất bằng tay vẫn được đánh giá cao hơn về chất lượng và giá trị thẩm mỹ.
Mẹt tre được dùng đề làm gì?
Mẹt tre là vật dụng quen thuộc trong đời sống người Việt từ xa xưa, được làm từ những thanh tre đan xen nhau một cách khéo léo, tạo nên hình tròn hoặc hình vuông với nhiều kích thước khác nhau. Mẹt tre sở hữu nhiều công dụng hữu ích trong đời sống, bao gồm:
1. Phơi nguyên liệu:
Mẹt tre kín được sử dụng phổ biến để phơi các loại nguyên liệu như đậu, gạo, lá khô,… Nhờ cấu trúc đan xen thông thoáng, mẹt tre giúp nguyên liệu được phơi đều và nhanh chóng, hạn chế tình trạng ẩm mốc, hư hỏng.
2. Chứa đựng thực phẩm
Mẹt tre được dùng để đựng các loại thực phẩm tươi sống chưa chế biến hoặc để trang trí các món ăn đã chế biến như gà nướng, heo nướng, bún đậu,… Mẹt tre tạo nên nét mộc mạc, dân dã, mang đến cảm giác ngon miệng và thu hút cho thực khách.
3. Trang trí
Mẹt tre ngày nay được sử dụng như vật dụng trang trí nhà cửa, nhà hàng, quán ăn, quán cafe… mang đến nét đẹp mộc mạc, gần gũi với thiên nhiên. Mẹt tre có thể được trang trí đơn giản hoặc kết hợp với các phụ kiện khác để tạo điểm nhấn độc đáo cho không gian.
4. Làm đồ thủ công mỹ nghệ:
Mẹt tre là nguyên liệu được ưa chuộng để làm các đồ thủ công mỹ nghệ như đèn lồng, giỏ xách, khay đựng đồ,… Tận dụng sự sáng tạo và khéo léo, những người thợ thủ công có thể biến những chiếc mẹt tre đơn giản thành những sản phẩm độc đáo, mang giá trị thẩm mỹ cao.
5. Ứng dụng khác:
Mẹt tre còn được sử dụng trong một số hoạt động khác như sàng gạo, lót bánh chưng, làm vách ngăn,…
Đánh giá
Chưa có đánh giá nào.